De begrenzing van het verwoeste gebied heeft een unieke Rotterdamse naam: de brandgrens. Sinds 14 mei 2010 is de brandgrens van het bombardement in de stad gemarkeerd. Langs de brandgrens zijn lichten in de grond aangebracht waarop een icoon staat. In dit icoon zijn vlammen en een silhouet van een Heinkel-bommenwerper en het beeld van Zadkine te zien.
Op het Noordereiland is het door eigen vuur, 'friendly fire', verwoeste gebied gemarkeerd met dezelfde lampen, maar hier is het icoon groen en ontbreekt het silhouet van de bommenwerper.
De markering van de Brandgrens is ontworpen door West 8 urban design & landscape architecture bv.
In 2006 besloot het College van Burgemeester en Wethouders besloten de brandgrens van het bombardement van dinsdag 14 mei 1940 en de daaropvolgende brand, fysiek in de stad te markeren. Als herinnering van de catastrofale verwoesting van het historische stadshart en als ‘fenomeen’ dat duidelijk maakt waarom Rotterdam een modern stadshart heeft. ‘De brandgrens’ is een term die in de wereld van Rotterdamse planologen en stedenbouwers in de late en naoorlogse jaren is ontstaan. Het is een uniek Rotterdams begrip. Op de plankaart van het Basisplan Herbouw Binnenstad Rotterdam van ir. C. van Traa uit 1946 wordt de term “BRANDGRENS” voor het eerst in officiële stukken gebruikt en aangegeven met een stippellijn.
Brandgrensproject
Voor het brandgrensproject is door de Dienst Stedebouw en Volkshuisvesting, Stadsarchief Rotterdam en Museum Rotterdam onderzoek gedaan naar de brandgrens. Dit onderzoek heeft geresulteerd in de uitgave De brandgrens van 14 mei 1940. In dit boek wordt verslag gedaan van het onderzoek naar de brandgrens van het bombardement en de daaropvolgende brand en wordt de nu nog zichtbare brandgrens in de bebouwing nader beschreven, net als twee grotere verwoeste gebieden buiten de brandgrens.
Bommen buiten de brandgrens
De brandgrens is de grens van het verwoeste gebied dat het centrum en delen van Noord, Crooswijk en Kralingen omvat, en waarvoor het wederopbouwplan voor de binnenstad is ontworpen. Buiten de brandgrens zijn op 14 mei en in de eerste oorlogsdagen op nog een aantal plaatsen bommen op de stad gevallen. Voor het merendeel gaat het om kleine gebieden, geïsoleerde treffers, soms ter grootte van een gebouw of perceel, verspreid over de stad. Op twee locaties was er meer schade: in de Waterloostraat en omgeving en op en langs de Wilhelminapier.
Wandelen langs de brandgrens
Er is ook een brandgrens wandelroute gemaakt. De totale lengte is 12 kilometer. Het is ook mogelijk om de route in drie keer te lopen (west, noord en oost).
U vindt de wandelroute via de knop 'Brandgrensroute NL'. Voor de Engelstalige wandelroute klikt u op de knop 'Brandgrensroute EN'.
Audiotour
Bij de wandelroute is ook een audiotour gemaakt. Deze leidt je in dertig geluidsfragmenten langs de brandgrens. Je hoort verhalen over de stad en van bewoners van toen en nu.