Op een veiling in New York heeft Stadsarchief Rotterdam een uiterst zeldzaam affiche verworven van ontwerper, fotograaf en cineast Paul Schuitema (1897 - 1973). Met Piet Zwart en Gerard Kiljan stond hij aan de basis van de Nieuwe Fotografie en Nieuwe Typografie in Nederland, stijlvormen die internationaal grote bekendheid verwierven. Zijn grafische ontwerpen voor onder andere Van Nelle en Van Berkel’s Patent zijn te vinden in musea over de hele wereld. Het affiche TENTOONSTELLING 13 uit 1927 toont het modernisme in optima forma, met een schreefloos lettertype en de kenmerkende kleurcombinatie zwart, rood en wit. 

Rotterdam vormde tijdens het interbellum een van de toonaangevende centra van het modernisme in architectuur, design, film en fotografie. Ondanks dat Schuitema goed is vertegenwoordigd in de Nederlandse musea, met name het Stedelijk Museum en Kunstmuseum Den Haag, ontbrak dit affiche voor zover bekend in de Nederlandse collecties. Het MoMA (Museum of Modern Art) in New York heeft wel een exemplaar.

Verwerving

Met deze nieuwste aanwinst wordt de grote collectie met affiches van Nederlandse bodem, in beheer bij Stadsarchief Rotterdam, opnieuw verrijkt met een belangrijke schenking. De verwerving is mede mogelijk gemaakt door de Stichting Droom en Daad. 

Droom en Daad doneerde eerder twee andere zeldzame affiches aan het stadsarchief. In 2018 het enige bekende exemplaar van de Rotterdamse bakfietsfabrikant Kestein uit 1935. En in 2021 het art deco affiche Amerikaansche Brillen (1921) van opticien M. van Os, destijds gevestigd in Hoogstraat 238, met een ontwerp van Carlo Jung (1898 - 1965).

Geschiedenis affichecollectie Stadsarchief Rotterdam

Het stadsarchief beheert meer dan vijftigduizend affiches en aanplakbiljetten. Archivaris Unger begint in 1895 met de aanleg van deze collectie door Rotterdamse bedrijven te vragen hun reclameplaten af te staan aan het archief. Zijn verzameling wordt niet voortgezet door zijn opvolger, maar als archivaris Hazewinkel in 1940 de affichecollectie op de zolder van het stadsarchief aantreft, zet hij Ungers werk voort. 

Tot de hoogtepunten van de verzameling behoren de affiches van Van Nelle van Jac. Jongert, de verkiezingsaffiches van de SDAP door Albert Hahn en het beroemde affiche voor de Batavier Lijn uit 1916 van de hand van Bart van der Leck. De recente aanwinst vormt een waardevolle aanvulling op de collectie, zowel op het gebied van de stadshistorie als van de grafische vormgeving.