Eerste hulp bij onderzoek naar je familiegeschiedenis

Waar kom ik vandaan?

De vraag ‘Waar kom ik vandaan?’ kun je op vele manieren beantwoorden. Het land waar jij geboren bent klopt. Maar wat als je het land of de stad waar je ouders, grootouders of misschien wel hun grootouders geboren zijn als antwoord wil geven? Kom jij daar vandaan? Ligt daar jouw achtergrond? Of komt alleen je familie daar vandaan?

Bij stamboomonderzoek ga je op zoek naar je voorouders. Het onderzoek begint bij jezelf en gaat steeds verder terug. Onderschat het niet, want vaak is het onderzoek een enorme uitdaging. Geef niet op als je na enkele weken nog niet verder bent gekomen; blijf graven!

Om je op weg te helpen geven we je graag 5 tips:

Tip 1: Wat wil je weten?

Wil je weten waar je overgrootouders woonden? Tot hoeveel jaar geleden wil je terugzoeken? Wat was de naam van je overgrootmoeder? 

Dergelijke vragen bepalen hoeveel tijd je bezig bent met je onderzoek. Het is dus goed om hierover na te denken.

Handig om te lezen

Tip 2: Schrijf alles op.

Schrijf alles op wat je vindt of leg het digitaal vast, bijvoorbeeld in een word- document. Je kunt de gegevens ook online opslaan, bijvoorbeeld in een programma van het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG). Op deze manier wordt het online opgeslagen en bewaard voor de toekomst. Pas op met het delen van gegevens van mensen die nog leven, deze mag je niet zonder toestemming online plaatsen.
Zorg er in ieder geval voor dat je jouw onderzoek altijd kan terugvinden.

Tip 3: Begin bij je familie!

Vraag je familieleden naar hun verleden. Wat weten zij over jouw voorouders? Hebben zij foto’s of documenten? Probeer steeds een stapje terug de tijd in te gaan. Begin bij jezelf, je ouders/ooms/tantes, je grootouders/oudooms/oudtantes en dan steeds iets verder terug.

Deze vorm van geschiedenis heet ook wel 'oral history', letterlijk: mondelinge geschiedenis. De familieleden praten over hun herinneringen. Soms kloppen de herinneringen niet met de feiten. Probeer door te vragen, maar ga altijd met respect om met iemands herinneringen.

Handing om te lezen

Tips voor Oral-History

Tip 4: Zoek op internet

Als je informatie van je familieleden hebt kunnen verzamelen, dan kun je ook eens zoeken op het internet. Er zijn veel websites waarop informatie staat. Hieronder vind je een paar voorbeelden van pagina's die je op weg kunnen helpen.

Media-collecties

  • Een enorme online verzameling van kranten, magazines en publicaties vind je op de website Delpher.
    Misschien staat er ook informatie over jouw familielid in.
  • Mogelijk zijn er wel beelden of geluidsfragmenten te vinden via het Instituut voor Beeld en Geluid.
  • Je kunt ook basisinformatie opzoeken als geboorteaktes, adressen, overlijdens en trouwdata in de zoekmachine van het stadsarchief.
    Voor de bronnen die een link hebben met het koloniale verleden is er een overzichtelijke online onderzoeksgids.

Inhoud van archieven 
De inhoud van een bepaald archief of archiefstuk kun je vinden in de index. Deze kun je vergelijken met een index achterin een boek. Denk hierbij aan namen, geboortedata, adressen, nationaliteiten, beroepen etc. Indexen zijn doorzoekbaar. Op de website ‘Wie was wie’ zijn veel van deze indexen samengevoegd tot een grote database. Hierin kun je dus ook zoeken met de informatie die je al verzameld hebt bij de vorige stappen. 

Tip 5: Duik het archief in!

Mogelijk is er ook nog informatie te vinden in het archief. Zoek door dozen, documenten en andere archiefstukken die soms wel eeuwenoud zijn!

Het Nationaal Archief heeft een artikel geschreven over hoe je onderzoek doet in een archief.
Via de website van het Nationaal Archief kun je gebruikmaken van handige zoekhulpen.

De verschillende archiefinstellingen hebben een landelijk, regionaal, stedelijk of lokaal karakter. Neem daarom ook een kijkje bij de archieven uit de geboorteplaats van jouw familie. In Rotterdam kun je terecht bij Stadsarchief Rotterdam

Kijk ook eens bij deze archiefinstellingen: 

The Black Archives 
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG)
WieWasWie
Nationaal Archief Suriname
Nederlands Moslim Archief
Nationaal Archief

Tot Slot: Je bent niet alleen!

Wees je ervan bewust dat je er niet alleen voor staat. Er zijn veel mensen net als jij bezig met het onderzoeken van hun familiegeschiedenis. Maak daar gebruik van. Elkaar helpen is enorm waardevol. Deel je bronnen, luister naar tips. Het is een grote zoektocht en je kunt iedere vorm van hulp gebruiken.

Tip!

Wil jij je verdiepen in de verhalen van Rotterdam en je stad beter leren kennen? Ga dan eens naar de bibliotheek. Als je wilt begrijpen waarom Rotterdam is zoals ze is, moet je het verleden kennen. Dat van jezelf en van je mede-Rotterdammers. Het koloniaal en slavernijverleden is hiervan onderdeel. Onder de titel Verhalen van de stad vind je bij Bibliotheek Rotterdam een activiteitenprogramma en een extra collectie rondom het koloniaal- en slavernijverleden van Rotterdam.